چه روش‌هایی برای تشخیص سریع سرطان غدد لنفاوی وجود دارد؟

در ادامه، روش‌های علمی و پزشکی متداول برای تشخیص این سرطان را به صورت دسته‌بندی‌شده شرح می‌دهیم:

معاینه فیزیکی توسط پزشک

بررسی وجود تورم در نواحی شایع مثل گردن، زیربغل و کشاله ران.
ارزیابی اندازه، قوام و دردناک بودن غدد لنفاوی.

آزمایش‌های خون

CBC (شمارش کامل سلول‌های خونی): بررسی تعداد گلبول‌های سفید، قرمز و پلاکت‌ها.
بررسی سطح LDH: که در بسیاری از موارد لنفوم بالا می‌رود.
نشانگرهای التهابی: مثل ESR یا CRP در برخی شرایط.

تصویربرداری پزشکی

سی‌تی‌اسکن (CT Scan)
برای شناسایی بزرگ‌شدگی غدد در داخل بدن و بررسی گسترش بیماری.
PET Scan
نشان می‌دهد که کدام نواحی بدن فعال‌تر هستند و احتمال درگیری دارند.
ام‌آر‌آی (MRI)
در صورت احتمال درگیری مغز یا نخاع کاربرد دارد.
سونوگرافی
برای بررسی سریع غدد سطحی (مثل گردن) کاربرد دارد.

بیوپسی غدد لنفاوی (نمونه‌برداری)

دقیق‌ترین روش تشخیص.
بافت غده‌ی مشکوک با جراحی یا سوزن نازک برداشته شده و زیر میکروسکوپ بررسی می‌شود.
ممکن است آزمایش‌های ایمونوهیستوشیمی و ژنتیکی هم روی نمونه انجام شوند.
برای بررسی میزان درگیری مغز استخوان با سرطان.
معمولاً در مراحل پیشرفته‌تر یا برای مرحله‌بندی دقیق انجام می‌شود.

آزمایش مایع مغزی-نخاعی (در صورت نیاز)

در مواردی که علائم مغزی یا نخاعی وجود دارد، پزشک ممکن است لومبرپانکچر (برداشت مایع نخاعی) انجام دهد.

آزمایش‌های مولکولی و ژنتیکی

تشخیص انواع خاص لنفوم و تعیین نوع درمان هدفمند.
گاهی برای پیش‌بینی پاسخ به درمان نیز مفید است.

بیوپسی یا نمونه‌برداری غده لنفاوی به عنوان دقیق‌ترین و قطعی‌ترین روش شناخته می‌شود. بیوپسی به معنای برداشتن بخشی یا تمام یک غده لنفاوی مشکوک برای بررسی دقیق در آزمایشگاه پاتولوژی است. هدف آن تشخیص نوع سلول‌های سرطانی و تعیین دقیق نوع لنفوم است. در ادامه علت اهمیت این روش نسبت به سایر روش‌ها را شرح می‌دهیم:

دقت بسیار بالا

بیوپسی امکان مشاهده مستقیم سلول‌های غده لنفاوی زیر میکروسکوپ را فراهم می‌کند. هیچ آزمایشی به اندازه‌ی بررسی بافت واقعی نمی‌تواند وجود سلول‌های سرطانی را به‌صورت دقیق تشخیص دهد.

امکان انجام آزمایش‌های مولکولی و ژنتیکی

پس از برداشت نمونه، آزمایشگاه می‌تواند بررسی‌های تخصصی مانند:
ایمونوهیستوشیمی: برای تشخیص نوع لنفوم
PCR یا FISH: برای یافتن جهش‌های ژنتیکی
را انجام دهد. این اطلاعات در انتخاب درمان هدفمند بسیار مؤثرند.

تشخیص نوع دقیق لنفوم

با بیوپسی می‌توان مشخص کرد که سرطان از نوع:
لنفوم هوچکین
لنفوم غیرهوچکین ( Bسل یا T سل)
است. این تمایز برای تعیین نحوه درمان حیاتی است.

مبنای مرحله‌بندی و درمان

نتایج بیوپسی به پزشک کمک می‌کند مرحله بیماری (stage I تا IV) را مشخص کند. همچنین با کمک آن می‌توان بهترین روش درمانی را انتخاب کرد: شیمی‌درمانی، پرتودرمانی یا ترکیبی.

تشخیص سرعت رشد سرطان

با بررسی ساختار سلول‌ها، پزشک متوجه می‌شود که سرطان به‌صورت آهسته رشد می‌کند یا تهاجمی است. این موضوع مستقیماً روی انتخاب نوع و شدت درمان تأثیر دارد.
شایان ذکر است اگر به دنبال یک مرکز مجهز و ایمن برای انجام نمونه‌برداری در غرب تهران هستید، مرکز روشنا با کادر مجرب و حرفه‌ای آماده خدمات‌‌رسانی به شما عزیزان می‌باشد.

در تشخیص این بیماری، چند نوع بیوپسی (نمونه‌برداری) بسته به محل غده، شدت بیماری، و امکانات پزشکی در دسترس است. در ادامه انواع اصلی بیوپسی غدد لنفاوی را به صورت دقیق و دسته‌بندی‌شده توضیح می‌دهیم:

بیوپسی با سوزن نازک (FNA – Fine Needle Aspiration)

نحوه انجام: پزشک با یک سوزن بسیار ظریف، مقداری سلول از غده مشکوک خارج می‌کند.
مزایا: سریع، بدون نیاز به جراحی یا بیهوشی، کم‌تهاجمی.
معایب: به دلیل نمونه‌برداری سطحی، ممکن است کافی نباشد یا تشخیص قطعی ندهد.
کاربرد: بیشتر برای بررسی اولیه یا غدد سطحی استفاده می‌شود.

بیوپسی با سوزن ضخیم (Core Needle Biopsy)

نحوه انجام: با استفاده از سوزنی ضخیم‌تر، یک قطعه کوچک از بافت غده گرفته می‌شود.
مزایا: دقت بیشتر نسبت به FNA، امکان بررسی ساختار بافت.
معایب: نیاز به بی‌حسی موضعی، احتمال خونریزی اندک.
کاربرد: روش مناسبی برای بررسی دقیق‌تر و انجام آزمایش‌های تکمیلی (مثل ایمونوهیستوشیمی).

بیوپسی جراحی (Excisional or Incisional Biopsy)

Excisional: برداشتن کامل غده لنفاوی.
Incisional: برداشت بخشی از غده (در مواردی که امکان خارج‌کردن کامل نیست).
مزایا: دقیق‌ترین نوع بیوپسی با بیشترین اطلاعات بافتی.
معایب: نیاز به اتاق عمل، بیهوشی یا بی‌حسی موضعی.
کاربرد: زمانی که دیگر روش‌ها نتوانند نتیجه قطعی بدهند یا برای مرحله‌بندی دقیق بیماری.

بیوپسی به کمک هدایت تصویربرداری (Guided Biopsy)

نحوه انجام: پزشک از روش‌هایی مثل سونوگرافی، سی‌تی‌اسکن یا MRI برای هدایت سوزن بیوپسی استفاده می‌کند.
کاربرد: برای غدد عمقی یا داخل قفسه سینه، شکم یا لگن که با معاینه دستی قابل دسترسی نیستند.
مزایا: دقت بالاتر در مکان‌یابی، کاهش خطر آسیب به بافت‌های اطراف.

بعد از انجام نمونه‌برداری، فرایند تشخیص تازه وارد مرحله‌ای دقیق‌تر و حیاتی می‌شود. در این مرحله، نتایج بیوپسی برای تعیین نوع، شدت و گستردگی بیماری بررسی می‌شود. در ادامه، مراحل گام‌به‌گام و اتفاقاتی که بعد از بیوپسی رخ می‌دهد را شرح می‌دهیم:

ارسال نمونه به آزمایشگاه پاتولوژی

نمونه برداشته‌شده به آزمایشگاه تخصصی ارسال می‌شود.
پاتولوژیست با استفاده از میکروسکوپ، سلول‌ها و ساختار بافت را به‌دقت بررسی می‌کند.
این بررسی مشخص می‌کند که آیا سلول‌ها سرطانی هستند یا خیر.

بررسی نوع سرطان (در صورت وجود)

اگر سلول‌های سرطانی وجود داشته باشند، پاتولوژیست نوع لنفوم را مشخص می‌کند:
لنفوم هوچکین (Hodgkin)
لنفوم غیرهوچکین (Non-Hodgkin)
بررسی می‌شود که سرطان از نوع سلول‌های B است یا T، و از چه زیرگروهی است.

انجام آزمایش‌های تکمیلی روی بافت

در صورت نیاز، روی نمونه بیوپسی آزمایش‌های پیشرفته‌تری انجام می‌شود مانند:
ایمونوهیستوشیمی (IHC): برای شناسایی مارکرهای خاص سلولی.
PCR یا FISH: بررسی تغییرات ژنتیکی یا کروموزومی.
Flow Cytometry: تحلیل نوع و عملکرد سلول‌های ایمنی.

بررسی نتایج و مرحله‌بندی بیماری

پزشک پس از دریافت نتایج، مرحله (Stage) بیماری را مشخص می‌کند.
گاهی برای تعیین مرحله، آزمایش‌های تصویربرداری یا بیوپسی مغز استخوان نیز تجویز می‌شود.

جلسه مشاوره با انکولوژیست (پزشک سرطان‌شناس)

پزشک نتایج را با بیمار مرور می‌کند.
درباره نوع سرطان، گستردگی آن، و برنامه درمانی پیشنهادی توضیح می‌دهد.
بیمار می‌تواند سؤالات خود را در این جلسه بپرسد.

برنامه‌ریزی برای درمان

بر اساس نتایج بیوپسی، پزشک تصمیم می‌گیرد:
درمان فقط با دارو و شیمی‌درمانی باشد،
نیاز به پرتودرمانی هست یا خیر،
یا درمان ترکیبی مورد نیاز است.

پیگیری و آزمایش‌های دوره‌ای

حتی پس از شروع درمان، آزمایش‌ها و بررسی‌های منظم برای ارزیابی پاسخ بدن به درمان انجام می‌شود.

تشخیص زودهنگام سرطان غدد لنفاوی، کلید اصلی در موفقیت درمان و افزایش کیفیت زندگی بیمار است. همان‌طور که در این مقاله خواندید، روش‌هایی چون تصویربرداری دقیق، آزمایش‌های تخصصی و مهم‌تر از همه بیوپسی هدفمند، در شناسایی دقیق بیماری نقش حیاتی دارند. در مرکز تصویربرداری روشنا ما با بهره‌گیری از تجهیزات پیشرفته تصویربرداری و همکاری با متخصصان باتجربه در زمینه پاتولوژی، امکان انجام انواع بیوپسی از جمله بیوپسی هدایت‌شده با تصویربرداری را فراهم کرده‌ایم. در روشنا، هر بیمار نه‌تنها با دقت، بلکه با احترام و آرامش مسیر تشخیص را طی می‌کند. اگر شما یا یکی از عزیزانتان با تورم غدد لنفاوی یا علائمی نگران‌کننده روبه‌رو هستید، ما در کنارتان هستیم تا با سریع‌ترین و دقیق‌ترین روش‌ها، مسیر تشخیص را هموار کنیم. به این منظور برای دریافت مشاوره یا رزرو نوبت می‌توانید از طریق دکمه دریافت نوبت یا شماره تماس 02144203934 اقدام نمایید.


منابع
clevelandclinic.org
mayoclinic.org