نمونه‌ برداری کبد؛ کاربردها، روش‌ها و نکات مهم آن

این روش معمولاً زمانی انجام می‌شود که پزشک بخواهد علت مشکلات کبدی را شناسایی کند، یا اگر آزمایشات تصویربرداری یا آزمایش خون نتایج مشکوکی را نشان دهند. بیماری‌هایی که با این روش تشخیص داده می‌شوند شامل:
هپاتیت (ویروسی یا خودایمنی)
سیروز کبدی
بیماری کبد چرب غیرالکلی (NAFLD)
آسیب‌های ناشی از مصرف داروها یا سموم
تومورها یا سرطان کبد
اختلالات متابولیک کبدی

بیوپسی از طریق پوست

رایج‌ترین روش است که در آن یک سوزن از طریق پوست وارد کبد می‌شود و نمونه‌ای از بافت کبد برداشته می‌شود. این روش معمولاً با استفاده از سونوگرافی یا سی‌تی‌اسکن هدایت می‌شود.

بیوپسی از طریق دهان

در این روش، سوزن از طریق رگ گردن وارد کبد می‌شود. این روش معمولاً در بیمارانی که به دلایلی از جمله افزایش فشار خون در رگ‌های کبدی، نمی‌توانند بیوپسی از طریق پوست انجام دهند، استفاده می‌شود.

بیوپسی از طریق آندوسکوپ

در این روش، جراح از طریق یک برش کوچک در شکم و با استفاده از دوربین آندوسکوپی نمونه‌برداری می‌کند. این روش بیشتر در شرایط خاص و در بیمارانی که نیاز به مشاهده مستقیم کبد دارند، انجام می‌شود.

مشاوره پزشکی: پزشک باید از وضعیت سلامتی بیمار، بیماری‌های کبدی و مصرف داروهای خاص (مثل رقیق‌کننده‌های خون) مطلع باشد.
قطع داروها: داروهای رقیق‌کننده خون و ضد التهابی (مثل آسپرین و وارفارین) باید ۵-۷ روز قبل از بیوپسی قطع شوند.
ناشتا بودن: بیمار باید از شب قبل از بیوپسی چیزی جز آب نخورد.
آزمایش خون: بررسی عملکرد کبد و وضعیت انعقادی خون ضروری است.
همراه: بهتر است بیمار همراهی داشته باشد تا بعد از عمل به خانه برگردد.
لباس مناسب: پوشیدن لباس راحت برای دسترسی آسان به ناحیه شکم.
قطع سیگار و الکل: بهتر است مصرف سیگار و الکل محدود یا قطع شود.
آمادگی روانی: آگاهی از فرایند و مراحل بیوپسی کمک می‌کند تا اضطراب کاهش یابد.

آماده‌سازی بیمار: پیش از انجام بیوپسی، معمولاً بیمار باید ناشتا باشد و از داروهایی که خون‌ریزی را افزایش می‌دهند، پرهیز کند.
انجام بیوپسی: در بیوپسی پرکوتانوس، یک سوزن باریک از طریق پوست وارد کبد می‌شود و نمونه‌ای کوچک از بافت کبد برداشته می‌شود. این کار معمولاً تحت بی‌حسی موضعی انجام می‌شود.
دوره نقاهت: پس از انجام بیوپسی، بیمار باید تحت نظارت باشد تا از بروز خون‌ریزی یا مشکلات دیگر جلوگیری شود. معمولاً بیمار بعد از ۲۴ ساعت می‌تواند به خانه برود.

تشخیص دقیق بیماری‌های کبدی: بیوپسی کبد کمک می‌کند تا علت مشکلات کبدی مانند هپاتیت، سیروز، کبد چرب، و تومورها به طور دقیق شناسایی شود.
ارزیابی شدت آسیب کبدی: این روش میزان آسیب به کبد را مشخص می‌کند و به پزشک کمک می‌کند تا درجه بیماری (مثل مرحله سیروز) را تعیین کند.
راهنمایی در انتخاب درمان: با شناسایی نوع و شدت بیماری، پزشک می‌تواند درمان مناسب‌تری برای بیمار تجویز کند.
شناسایی علل ناشناخته: در مواردی که آزمایش‌های خون یا تصویربرداری نتایج مبهمی دارند، بیوپسی می‌تواند علت مشکلات کبدی را روشن کند.
پیش‌بینی روند بیماری: بیوپسی کبد می‌تواند پیش‌بینی کند که آیا بیماری کبدی به سمت پیشرفت و نارسایی کبدی می‌رود یا خیر.

استراحت: بیمار باید پس از بیوپسی برای چند ساعت در بیمارستان تحت نظارت باشد. معمولاً ۴ تا ۶ ساعت بعد از عمل باید استراحت کند.
مراقبت از محل بیوپسی: محل وارد شدن سوزن (عموماً در ناحیه شکم یا پهلو) باید تمیز و خشک نگه داشته شود. بیمار باید از فشردن یا تحریک این ناحیه خودداری کند.
پرهیز از فعالیت‌های سنگین: بیمار باید از انجام فعالیت‌های فیزیکی شدید و بلند کردن اجسام سنگین تا ۲۴ ساعت بعد از بیوپسی خودداری کند.
نظارت بر علائم: بیمار باید هرگونه علائم غیرعادی مانند درد شدید، خون‌ریزی، تب یا تغییرات در تنفس را به پزشک اطلاع دهد.
داروهای مسکن: در صورت نیاز، پزشک ممکن است داروهای مسکن ملایم برای تسکین درد تجویز کند. درد معمولاً مختصر و خفیف است.
مراجعه به پزشک: اگر پس از ۲۴ ساعت علائم بهبود نیافت یا خون‌ریزی ادامه پیدا کرد، بیمار باید فوراً به پزشک مراجعه کند.

اگرچه این روش معمولاً بی‌خطر است، اما ممکن است برخی عوارض جانبی زیر را داشته باشد:
خون‌ریزی: یکی از شایع‌ترین عوارض است که ممکن است پس از بیوپسی در محل ورود سوزن یا داخل کبد رخ دهد.
عفونت: خطر عفونت در محل بیوپسی وجود دارد، به ویژه اگر تکنیک به درستی انجام نشود.
درد: ممکن است بیمار بعد از بیوپسی درد یا ناراحتی در ناحیه کبد داشته باشد.
آسیب به اندام‌های مجاور: در موارد نادر، سوزن ممکن است به اندام‌های اطراف مانند ریه‌ها یا روده‌ها آسیب برساند.
پارگی کبد: در برخی شرایط نادر، ممکن است بافت کبد دچار آسیب شدید شود.
واکنش‌های آلرژیک: به ندرت، بیمار ممکن است به داروهای بی‌حسی یا مواد مورد استفاده حساسیت نشان دهد.

افراد با بیماری‌های کبدی ناشناخته: کسانی که علائم یا آزمایش‌های غیرطبیعی کبد دارند، مانند آزمایشات خون غیرطبیعی، و علت دقیق مشکل کبدی مشخص نیست.
افراد با هپاتیت ویروسی: برای ارزیابی شدت آسیب کبدی و تشخیص نوع هپاتیت (مانند هپاتیت B یا C).
افرادی با سیروز کبدی: برای ارزیابی مرحله پیشرفت بیماری و شدت آسیب کبدی.
افرادی با کبد چرب غیرالکلی: برای بررسی میزان آسیب کبد و تشخیص احتمال ابتلا به بیماری‌های کبدی پیشرفته.
افرادی با تومور یا سرطان کبد: برای تشخیص نوع و مرحله سرطان کبد و بررسی اینکه آیا به سایر قسمت‌های بدن گسترش یافته است یا خیر.
افرادی با مشکلات غیرقابل توضیح در عملکرد کبد: اگر آزمایشات تصویربرداری یا آزمایش خون نشان‌دهنده مشکلات کبدی باشند، بیوپسی می‌تواند کمک‌کننده باشد.

مرکز تصویربرداری روشنا یکی از مراکز معتبر و تخصصی در زمینه انجام نمونه‌ برداری کبد است. این مرکز با داشتن پزشکان متخصص و تجهیزات پیشرفته، خدمات پزشکی دقیقی را در این زمینه ارائه می‌دهد. مرکز روشنا با استفاده از روش‌های مدرن و کم‌تهاجمی، به بیماران کمک می‌کند تا نتایج دقیق و سریع‌تری از آزمایشات خود بدست آورند. همچنین، این مرکز برای بیماران خود محیطی آرام و حرفه‌ای فراهم می‌آورد تا مراحل تشخیصی به بهترین نحو انجام شود.
برای دریافت اطلاعات بیشتر و رزرو نوبت می توانید از طریق دکمه دریافت نوبت یا شماره تماس مرکز 02144203934 اقدام نمایید.